با وجود آنکه اعضاي تيم مذاکره‌کننده هسته‌اي و برخي از دولتمردان از برقراري سوئيفت در اولين روز اجراي برجام خبر داده بودند، تاکنون چنين اتفاقي رخ نداده است، نکته قابل تامل اينجا است که گروه تروريستي داعش با اين شبکه ارتباط دارد و کشورهاي غربي اقدامي در خصوص قطع اين ارتباط انجام نداده‌اند!
به گزارش پايگاه خبري تحليلي پيرغار، چند ساعت از اجراي برجام نگذشته بود که بانک مرکزي و به دنبال آن برخي رسانه‌هاي همسو با دولت ادعا کردند که تحريم سوئيفت لغو شده است، مقامات دولت يازدهم در حالي که روز پس از اجراي برجام مرکز سوئيفت در کشور بلژيک تعطيل بود و امکان هر نوع نقل و انتقال پيام سوئيفتي در اين روز ميسرنبود از انجام سوئيفت هزار درخواست بانکي سخن گفتند که پس از مشخص شدن نادرست بودن آن، ارسال اين سوئيفت‌ها را نمادين دانستند!
اظهارات ضد و نقيض مقامات دولتي ادامه يافت و برخي از مقامات از لغو تحريم سوئيفت خبر دادند و برخي ديگر اعلام کردند که تحريم سوئيفت فعلا لغو نشده است!
فارغ از اظهارات متناقض مقامات دولتي، شواهد موجود نشان مي‌دهد که بعد از اجراي برجام بانک‌هاي ايراني باز هم امکان دسترسي به سوئيفت را نخواهند داشت و اين بانک‌هاي خارجي هستند که به عنوان کارگزاري شرايط را براي ايجاد ارتباط با سوئيفت فراهم مي‌کنند. اما با توجه به اينکه بر طبق مفاد برجام امکان فوري بازگشت تحريم‌ها (SNAP BACK) با درخواست هر يک از 5 کشور طرف مذاکره با ايران پيش بيني شده و به دليل آنکه در صورت اين اقدام کليه بانک‌هاي طرف سوئيفت مجدداً مشمول تحريم و جريمه‌هاي ناشي از همکاري با ايران مي‌شوند، عملاً هيچ يک از آنان تمايل فوري براي همکاري با ايران حداقل در يک سال آتي نخواهند داشت.
درخواست از آمريکا در پسابرجام براي
لغو تحريم سوئيفت
علاوه بر اين، بر خلاف وعده رئيس کل بانک مرکزي، مديران بانک‌هاي مختلف در گفت‌وگو با رسانه‌ها اعلام کردند که تحريم سوئيفت براي بانک متبوعشان لغو نشده است.
مديران بانک‌هاي توسعه صادرات، توسعه تعاون، تجارت، پارسيان، مسکن، صنعت و معدن و پست بانک، از جمله افرادي بودند که يا خبر لغو تحريم سوئيفت را تاييد نکردند و يا اعلام کردند که بانکشان در دوران تحريم هم امکان اتصال به سوئيفت را داشته است.
در دوران تحريم‌ها بانک‌هاي کشورمان از طريق بانک‌هاي چين و کره جنوبي به سوئيفت وصل مي‌شدند، اما بعد از اجراي برجام قرار است بانک‌هاي ما با پرداخت هزينه به بانک‌هاي اروپايي، آنها را واسطه‌اي براي بهره مندي از اين ابزار پولي و بانکي قرار دهند، دليل تاخير در لغو تحريم سوئيفت هم اين است که بانک‌هاي خارجي حاضر نيستند، ريسک واسطه گري براي بانک‌هاي ايراني جهت اتصال به سوئيفت را متحمل شوند.
در همين رابطه،محمد جواد ظريف وزير امورخارجه کشورمان در دوره پسابرجام و زماني که براي شرکت در کنفرانس گفت‌وگو با مردم سوريه راهي لندن شده بود از آمريکايي‌ها خواست که تضمين‌هاي لازم را به بانک‌هاي اروپايي براي همکاري با بانک‌هاي ايراني بدهند.
بعيدي نژاد: سوئيفت، تحريم اوليه آمريکاست و لغو نمي‌شود
با وجود آنکه يکي از مانورهاي تبليغاتي دولت بلافاصله پس از اجراي برجام اتصال بانک‌هاي ايراني به سوئيفت (جامعه جهاني ارتباطات مالي بين بانکي) بود، حميد بعيدي نژاد مديرکل سياسي وزارت خارجه در اظهارنظري قابل تامل گفت: تحريم سوئيفت از تحريم‌هاي اوليه آمريکاست و قرار نيست طبق برجام لغو شود. از سوي ديگر چون نرم افزار سوئيفت آمريکايي است بانک‌هاي ما براي اتصال به آن بايد از طريق شرکت‌هاي واسطه‌اي اقدام کنند. همچنين امکان استفاده از سوئيفت براي همه بانک‌هاي کشور فراهم نيست و تنها بخشي از بانک‌ها به وسيله يک واسطه، بين شش ماه تا يک سال بعد از اجراي برجام امکان دسترسي به سوئيفت را خواهند داشت.
دسترسي داعش به سوئيفت!
اما نکته جالب در خصوص جامعه ارتباطات مالي بين‌بانکي جهاني (سوئيفت) اين است که کشورهاي غربي هنوز ارتباط بانک‌هاي ايراني با اين سامانه را برقرار نکرده اما گروه تروريستي داعش همچنان به سوئيفت دسترسي دارد.
بر اساس گزارشي که «دويچه وله» آن را منتشر کرده، گروه تروريستي داعش همچنان به سيستم بانکي سوئيفت دسترسي داشته و روزانه ميليو‌ن‌ها دلار مبادلات پولي از طريق شبکه بانکي سوئيفت انجام مي‌شود.
اين پايگاه خبري آلماني در اين‌باره اعلام کرده است:کانال يک تلويزيون سراسري آلمان (ARD) به اطلاعاتي دست يافته است که نشان مي‌دهد داعش همچنان مي‌تواند از شبکه سوئيفت استفاده کند.
وزارت دارايي آلمان نيز اين موضوع را تاييد و اعلام کرده است: سوئيفت همراه با مرکز نظارت بر آن در بلژيک تلاش مي‌کنند که خطرات اين دسترسي را تا جايي که مي‌شود محدود نگاه دارند.
بنابر اطلاعات سوئيفت شعبه بانک تجارت سوريه در رقه هنوز با سيستم بانکي جهاني متصل است. اما اين موضوع روشن نيست که داعش تا چه اندازه از اين شعبه استفاده کرده و با آن مبادلات پولي انجام داده است.بانک تجارت سوريه در فهرست تحريم‌هاي سازمان ملل قرار دارد. اما اين بدان معنا نيست که نمي‌تواند از طريق بانک سومي معاملات بانکي خود را انجام دهد.
رالف برينکهاوس، سخنگوي هيئت مديره کميسيون مالي به ARD گفته است: براي ما هميشه روشن بود که بانک‌هايي که در محدوده داعش قرار دارند، با بانک‌هاي جهاني ارتباط دارند.
تلاش اتحاديه اروپا براي بهره مندي داعش از سوئيفت
نکته قابل توجه اينجا است که مرکز سوئيفت در بلژيک در صفحه اينترنتي خود نوشته است: سوئيفت بي‌‌طرف است. سوئيفت تنها زماني مي‌تواند ارتباط يک موسسه مالي را قطع کند که تحريم‌ها توسط قوانين داخلي بلژيک يا اتحاديه اروپا اعمال شود.
«گرهارد شيک» سخنگوي حزب سبزها در مجلس آلمان به تلويزيون ARD گفته است که اتحاديه اروپا تاکنون هيچ قدمي براي قطع کردن ارتباطات مالي سوئيفت در مناطق تحت اشغال داعش انجام نداده است.
وي تاکيد کرده است:به نظر مي‌آيد کشورهاي اتحاديه اروپا که مسئول شبکه سوئيفت هستند، تاکنون به شکل سيستماتيک از امکاناتي که براي قطع مبادلات مالي داعش داشته استفاده نکرده‌اند.
پيشنهاد تحقيرآميز اتحاديه اروپا به ايران؛ نفت در برابر کالا
در حالي که غرب بي‌شرمانه از دسترسي گروه تروريستي داعش به سوئيفت حمايت مي‌کند، با مانع تراشي در برقراري بانک‌هاي ايراني به سوئيفت، پيشنهاد تحقيرآميزي را نيز ارائه داده است.
پايگاه خبري بلومبرگ با اشاره به تحريم‌هاي مالي غرب عليه ايران گزارش داد در حالي که کانال‌هاي بانکي اروپا به روي ايران گشوده نشده است اين کشور پيشنهاد کرده است در قبال صادرات نفت، فرآورده‌هاي نفتي از مشتريان اروپايي خود وارد کند. گفتني است پيش از اين، کشورهاي غربي پيشنهاد کالا در مقابل نفت را با تحقير به عراق دوران صدام تحميل کرده بودند!
مصداقي ديگر از اقدامات نقد و وعده‌هاي نسيه!
در طول مذاکرات هسته‌اي، منتقدان دلسوز به دفعات از روند مذاکرات انتقاد کرده و تاکيد کرده بودند که اقدامات نقد دولت ايران در مقابل وعده‌هاي نسيه طرف غربي، برخلاف مصالح و منافع ملي کشورمان است.
حال شواهد نشان مي‌دهد که ظاهرا ادعاهاي دولت درباره رفع تحريم‌هاي مالي که تا قبل از انتخابات مجلس چندين مرتبه و از سوي مسئولان مختلف تکرار شده بود، چندان با واقعيت مطابق نيست.
در حال حاضر، هيچ يک از بانک‌هاي اروپايي براي اتصال به سوئيفت و يا بازگشايي ال سي با بانک‌هاي ما همکاري نمي‌کنند و منتظرند تا آمريکا براي همکاري مجدد با ايران تضمين‌هاي لازم را به آنها بدهد.
در حقيقت، تحريم سوئيفت مصداقي ديگر از اقدامات نقد دولت ايران در مقابل وعده‌هاي نسيه طرف غربي است.
منبع:کيهان